Γεωγραφικά. 4 Αυγούστου 2023, ανεβαίνω βόρεια απ’ τη λίμνη των Ιωαννίνων, στο γραφικό Ζαγόρι (=ο τόπος πίσω απ’ τα βουνά). Στους πρόποδες και στις πλαγιές της Πίνδου, είναι χτισμένοι (να κοιτούν το ένα το άλλο) οι 46 οικισμοί, τα Ζαγοροχώρια. Γύρω, χαράδρες, βράχοι και πλαγιές, όμοια σε θέα τα εντυπωσιακά, όχι πολύ ψηλά αλλά απόκρημνα βουνά, φτάνοντας στο Μονοδέντρι βλέπεις το φαράγγι του Βίκου (20 χλμ μήκος) που το διασχίζει ο Βοϊδομάτης, ανεβαίνεις με διαδοχικές στροφές στο Πάπιγκο τις κορφές κοιτώντας από τα 1000μ., μικρά χωριά σε απόκρημνες κορφές.

Περιηγητικά. Στα Ζαγοροχώρια αφού σταματήσεις να θαυμάζεις τα βουνά, την προσοχή σου τραβούν τα ομοιόμορφα πέτρινα σπίτια με στέγη από σχιστόπλακα απόλυτα αρμονικά με το βουνίσιο τοπίο, ιδανικό για ποιητές της άγριας ομορφιάς και της αρμονίας. Επιτυχώς η ζωή των ντόπιων εκεί είναι ήρεμη, δε δημιουργεί αντιφάσεις με το τοπίο σε οδοιπόρους, φωτογράφους και περιπατητές που ξεκουράζονται ή ακολουθούν τα μονοπάτια για ψηλότερες κορφές. Απ’ το Μονοδέντρι ξεκινά το ωραίο μακρύ μονοπάτι που φτάνει στη χαράδρα του Βίκου, αρκετές ώρες όμως περπάτημα όμως και δεν το ακολουθώ.

Ανεβαίνω ψηλότερα πρώτα στο Μεγάλο Πάγιγκο που είναι πιο τουριστικό και μετά στο Μικρό Πάπιγκο, ανάμεσα στα μεγάλα γκαράζ με τα πούλμαν των τουριστών, αναζητώ ένα ωραίο σημείο να εσωτερικεύσω την ομορφιά.  Είναι πρωί κι ο ήλιος στα 1000 μέτρα με χτυπάει κατακόρυφα, ζητάω μια σκιά. Κυρίως τα καφέ βρίσκονται σε αυλές ενοικιαζόμενων δωματίων ή μικρών ξενοδοχείων και πέρα από ένα καφενείο δεν έχει και πολλά μέρη να καθίσω. Δέντρα δεν υπάρχουν πολλά εκεί, όμως κάπου βρίσκεται έστω ένα ωραίο καφέ με κλιματαριές.

Το πνεύμα του τόπου. Γυρίζω ακόμα απ’ τις στροφές της ανάβασης. Κάποιο πνεύμα υπάρχει εκεί αλλά είναι ντροπαλό ή λιγομίλητο – αμέσως δε μου μιλά, θέλει το χρόνο του. Κακοκαιρία δίνουν στα βορειοδυτικά, από ώρα σε ώρα εμφανίζονται σύννεφα, υπολογίζω 2 ώρες μέχρι να πυκνώσουν και ν’ αρχίσει η καταίγίδα.

Κάπου εκεί που νιώθεις μικρός στην απεραντοσύνη των βουνών, έρχεται καχυποπτή η σκέψη για τους τοπικούς μύθους και τα φοβικά στοιχειά θανάτου. Δεν αφορούν το συγκεκριμένο τόπο, όμως ο τόπος εδώ γίνεται αφορμή γενίκευσης. Ανεβαίνεις υψόμετρο, σ’ αυτές τις πολύ μικρές κοινωνίες που διαρκώς γεωγραφικά βάλλονταν από απειλές, το έδαφος είναι γόνιμο για την καλλιέργεια του φόβου.

Η βροχή έτοιμη να ξεκινήσει. Βιαστικό ήταν πολύ το πέρασμα. Κατηφόρα με στάση στο Καλπάκι μέσα σε δυνατή βροχή κι ύστερα πίσω στα Γιάννινα στη βρεγμένη λίγμνη μέσα από υδάτινες αντανακλάσεις.